Overslaan en naar de inhoud gaan

Wat zegt je SE-cijfer over je slagingskans?

Landelijk gezien, halen eindexamenleerlingen hogere cijfers voor hun schoolexamens dan voor het centraal eindexamen. Het is dus goed om er rekening mee te houden dat dit bij jou ook kan gebeuren, waardoor je cijfer voor je centraal examen wellicht lager uitvalt dan je verwacht. In dit artikel leggen we uit hoe het zit.

Het verschil in cijfers tussen het schoolexamen en het centraal examens, ontstaat vooral omdat de centrale examens centraal geregeld zijn en de schoolexamens niet. De schoolexamens worden door je eigen school gemaakt en alleen door je eigen docenten nagekeken. Hierdoor zijn de toetsen meer afgestemd op het onderwijs dat je krijgt en zijn de beoordeling minder objectief dan bij het centraal eindexamen. Hoe zit dat precies?

De toetsen worden afgestemd op de lessen die je krijgt

De schoolexamens worden gemaakt door de vakdocenten op jouw school. Uiteraard is dit op basis van de landelijk vastgestelde examenprogramma’s, maar de school en docenten moeten zelf veel keuzes maken. Bijvoorbeeld over de precieze stof die getoetst wordt en de manier waarop getoetst wordt.

Docenten zullen hierbij geneigd zijn te kiezen voor stof die aansluit op de lessen die zij geven en de onderwerpen die zij het meest uitgebreid behandelen. Als je oplet in de klas en je huiswerk maakt, ben je hier dus goed op voorbereid. Voor het centraal eindexamen is dit anders, daar wordt alleen de landelijk vastgestelde eindexamenstof uit de examenprogramma's getoetst.

Ook is de manier waarop de vragen gesteld wordt op de centrale examens, waarschijnlijk anders dan hoe je docenten vragen of opdrachten formuleren. Bij proefwerken en schoolexamens geldt vaak dat jij enigszins weet wat je docent van je verwacht, maar bij de centrale examens weet je dit wellicht niet,

De beoordeling van schoolexamens is minder objectief

De centrale eindexamens worden beoordeeld door je eigen docent én een tweede corrector. De schoolexamens worden alleen nagekeken door je eigen leraar. Deze leraar kent je goed en heeft doorgaans het beste met je voor. Hierdoor is de beoordeling niet helemaal objectief. Zeker bij praktische opdrachten en presentaties kan dit grote invloed hebben op je SE-cijfer.

Het SE-cijfer is op sommige scholen tot wel een punt hoger dan het CE-cijfer. Je SE-cijfer geeft daarmee een zeer vertekend beeld van hoe je ervoor staat voor aanvang van het centraal eindexamen. Als je voor je schoolexamens gemiddeld een 6,0 of lager staat, zit je zeker in de gevarenzone. De kans dat je cijfers voor het centraal examen dan lager zijn dan een 5,5 is groot. Hierdoor zou je niet meer voldoen aan de onderstaande twee onderdelen van de slagingseisen voor vwo en havo en de slagingseisen voor vmbo:

  1. Er is een grotere kans dat je gemiddelde eindcijfer lager is dan een 6
    Als je uiteindelijke schoolexamen gemiddeld een 6 of lager is en je haalt lagere cijfers voor je centraal examen, is je gemiddelde eindcijfer lager dan een 6. 
  2. Er is een grotere kans dat je niet gemiddeld een 5,5 of hoger voor je centrale examens haalt.
    Als je nu een 6 of lager staat voor je schoolexamens en je haalt lagere cijfers haalt voor je centraal examen, haal je misschien niet het vereiste 5,5 gemiddelde voor je centrale examens.

Om een gerichter beeld te krijgen van het ‘Verschil se-ce’ op jouw school, kun je verschillende websites en rapporten bekijken. Met name op de site van DUO staat veel gedetailleerde informatie. Je leest hier meer over in ons artikel ‘Hoe doet mijn school het bij de eindexamens?’.

Eerder is beschreven hoe het verschil in cijfers ontstaat. Dit ligt vooral aan feit dat de examens van je school beter aansluiten op de les die je krijgt en de opgaven die je oefent. Door bekend te raken met de vraagstellingen en manier van nakijken op het centraal eindexamen, kun je je slagingskansen aanzienlijk vergroten. Dit doe je door te oefenen met oude centrale examens. Hoe je dit aanpakt lees je in het artikel 'Oefenen met oude examens: zo doe je dat'.

Daarnaast krijg je van je eigen leraren misschien nog wel eens het voordeel van de twijfel. Bij de tweede corrector die je centrale examen nakijkt, zal dit niet gebeuren. Wees daarom ook streng voor jezelf als je gaat oefenen met oude examens en gebruik deze checklist om niet onnodig punten te laten liggen bij het beantwoorden van examenvragen.

Als je echt veel moeite hebt met de examenstof kun je natuurlijk ook overwegen om een examentraining te volgen, bijvoorbeeld een Examencursus van SSL.